Het project
De ambities op een rij
EEN NIEUWE START VOOR DE ZUIDWIJK
Om de wijk te doen heropleven hanteert de NMBS en het projectteam het principe ‘woonvriendelijk station’ dat komt uit het richtschema voor de Zuidwijk. Door een evenwicht te bieden tussen woonfuncties, kantoren en toegankelijkheid, wil de overheid werk maken van een levendige wijk. Daarnaast voorziet zij winkels en enkele andere publieke faciliteiten ten dienste van de buurtbewoners. Op die manier wordt de wijk op elke moment van de dag meer uitnodigend, gezelliger en levendiger. De ‘bewoning’ van het Zuidstation komt daarnaast ook de veiligheid ten goede.
Het nieuwe gebouw
DE GEZAMENLIJKE GESCHIEDENIS VAN NMBS EN ZUIDWIJK
Bij de aanleg van de Noord-Zuidverbinding in 1949 moest ook dit kopstation verdwijnen. In plaats daarvan kwam het modernistische gebouw ontworpen door Blomme en Petit. In 1994 werd aan de kant van het Victor Hortaplein een internationale terminal toegevoegd. Vandaag is de NMBS verspreid over vier sites in de Zuidwijk. Dankzij dit project zal de NMBS het Zuidstation en de Zuidwijk opnieuw met elkaar verbinden.
In 1840 werd het eerste Zuidstation (Het Bogaardenstation) gebouwd. Het bevond zich ter hoogte van het Rouppeplein. Dit station werd te klein en in 1869 werd een nieuw, groter en monumentaal station gebouwd op de huidige site van het Zuidstation. Dit kopstation verbond Brussel met de voornaamste steden in het zuiden van het land en met het buitenland. Daarom kreeg het ook de naam Bruxelles-Midi, later vertaald naar Brussel-Zuid.
Het nieuwe gebouw
EEN INKIJK OP HET GEBOUW
De site bevindt zich in en rond het Zuidstation van Brussel. De nieuwe hoofdzetel is gelegen aan de kant van de Fonsnylaan in de gemeente Sint-Gillis. Naast kantoren voorziet zij ook een opleidingscentrum, conferentiezalen, bedieningscentra, …
​
Het ontwerp van de architecten OMA, Jaspers - Eyers Architects en Assar Architects behoudt de drie bestaande gebouwen en voegt er een sobere en hedendaagse uitbreiding aan de kant van de sporen aan toe. Dit lineaire gebouw wordt gekenmerkt door een zekere ‘horizontaliteit’ en staat symbool voor de sporen.
Aan de kant van de sporen krijgt het gebouw gekleurde binnenschermen in de gevelcompositie. De verschillende gekleurde panelen zorgen voor een speels element terwijl het visuele comfort gegarandeerd blijft. De keuze in beglazing, zon- en warmtewerende lagen en een beperkte lichtreflectie van het geveloppervlak dragen daartoe bij.
Het interieur legt eveneens de nadruk op lineariteit, net als aan de buitenkant. De kantoorruimtes zijn zo ontworpen dat ze aanpasbaar zijn aan een alternatief gebruik.
De ambities op een rij
EEN FUTURE-PROOF GEBOUW VOOR NMBS
Door de verhuis van meer dan 4.000 medewerkers uit de huidige gebouwen naar het nieuwe, energie-efficiënte gebouw streeft de NMBS naar een duurzame en kostenbesparende oplossing. Daarnaast renoveren zij ook de bestaande gebouwen aan de Fonsnylaan. Zij krijgen een make-over die tegemoet komt aan de huidige en toekomstige verwachtingen rond milieuvriendelijkheid en duurzaamheid. Ook de huidige gebouwen van de NMBS worden op hun beurt omgevormd tot multifunctionele terreinen die beantwoorden aan de wens van moderne en milieuvriendelijke gebouwen.
De werken: planning en aanpak
HET VERGUNNINGSTRAJECT
In november 2020 werden de aanvragen voor de stedenbouwkundige en milieuvergunning ingediend. In 2021 volgt een effectenstudie van 6 maanden. Hieruit vloeien eventueel enkele aanbevelingen die worden doorgevoerd. Het vergunningstraject wordt vervolledigd met een openbaar onderzoek van 30 dagen in oktober 2021. Uiteindelijk verwacht men dit vergunningstraject af te ronden in de lente van 2022. Van zodra de nodige vergunningen verkregen zijn, start de bouw.
DE VERSCHILLENDE FASES VAN DE BOUW:
FASE 01
Reiniging en versterking bestaande gebouwen Fonsnylaan
FASE 02
Structuur nieuwe vleugel bovenop bestaande gebouwen
FASE 03
Renovatie bestaande gevels en bouw gevels nieuwe gebouw
FASE 04
Plaatsing duurzame installaties en afwerking volledige gebouw
Een succesvolle samenwerking
NMBS lanceerde deze aanbesteding in 2017 met de wens om een ​​sober en kwalitatief hoogstaand gebouw te creëren. Een gebouw waarbij reizigers, bewoners en medewerkers kunnen genieten van een duurzamere, functionele en gastvrije omgeving.
Of je nu werkt in de Zuidwijk, inwoner of reiziger bent, de beleving verandert er straks helemaal.
​
De uitwerking van dit project werd begeleid door de Bouwmeester Maître Architecte, perspective.brussels, urban.brussels, de Gemeente Sint-Gillis (in het kader van het Adviescomité), evenals door leefmilieu.brussels en Brussel Mobiliteit.
Het consortium van BESIX, BPC, BPI en IMMOBEL en BESIX Group staan in voor het ontwerp en de realisatie van het project.
Het ontwerp werd getekend door drie architectenbureaus: OMA, Jaspers-Eyers Architects en Assar Architects. Met hun jarenlange ervaring ontwierpen zij een gebouw dat vernieuwend en duurzaam is, maar toch respect heeft voor de architectuur van het bestaande gebouw.
De integratie van de bestaande gebouwen wordt bestudeerd in samenspraak met Architecten Callebaut, een Belgisch bureau dat gespecialiseerd is in constructieve en historische duurzaamheid bij restauratieprojecten.